🕌 Кыргызстанда мусулмандар Курман айт майрамын белгилешет. Бул ислам салтындагы эң улуу майрамдардын бири болуп эсептелет жана зуль-хижжа айынын 10-күнүнө туура келет. Бул күн руханий тазалануу, жакшылык кылуу жана үй-бүлөлүк биримдиктин күнү катары белгиленет.
🐏 Курман айттын негизги ырым-жырымдарынын бири — курмандыкка мал чалуу. Шариат боюнча, ар бир мусулмандын курмандык чалуу милдети бар, эгер анын мүлкү (турак жай жана тиричилик буюмдарын кошпогондо) 87 грамм алтынга барабар болсо. Курмандыкка кой, эчки, уй, бука, буйвол же төө тандалат.
📜 Бул ырым Жараткандын буйругуна баш ийип, өз уулун курмандыкка чалууга даяр болгон пайгамбар Ибрахимдин окуясына негизделген. Бирок, Алла Таала анын уулун кой менен алмаштырган. Ошондон бери ишенимдүүлүк жана ыраазычылык билдирүү үчүн бул ырым кайталанып келет.
🎉 Кыргызстанда Курман айт расмий түрдө бир күн белгиленсе да, көптөгөн мусулман өлкөлөрүндө майрамдар үч күнгө чейин уланат. Алар тамак-аш тартуулоо, жакшылык кылуу жана элдешүү менен коштолот.
🕌 Майрамга даярдык 10 күн мурунтан башталат. Ишенгендерге өздөрүн тартипке келтирүү: чач кырктыруу, сакал алуу жана тазалануу сунушталат. Майрамдын алдындагы Арафа күнүндө орозо кармоо сунушталат, бул күнөөлөрдөн арылууну жана тообо кылууну билдирет.
🙏 Зуль-хижжа айынын 9-13 күндөрү Ташрик деп аталган өзгөчө намаз окулат. Бул намазды жамаат менен, айрыкча түштөн кийинки (аср) намаздан кийин окуу сунушталат.
🌅 Таң эрте айт-намаз менен башталат. Андан кийин адамдар мүрзөлөргө барышат, тамак-аш бөлүшөт, белектерди беришет, конокторду кабыл алып, аларды зыярат кылышат. Курман айт — кечиримдүүлүк, элдешүү жана жакшылык көрсөтүү мезгили.
🐄 Курмандыкка чалынуучу мал ден-соолугу чың жана белгилүү бир жашка жеткен болушу керек: уй жана эчки эки жаштан жогору, кой бир жаштан жогору болушу керек. Эгер алты айлык койлор тиштерин алмаштырган болсо, алар да жарайт.
🥩 Курмандыктын эти үчкө бөлүнөт: бир бөлүгү үй-бүлөдө калат, экинчиси коноктор жана туугандар үчүн, үчүнчүсү муктаждарга берилет. Териси сатыкка чыгарылбайт — ал аз камсыз болгондорго берилет.
🤝 Коллективдүү катышууга уруксат берилет: жети адамга чейин бирге чоң малды курмандыкка чалса болот. Курмандык чалуу адамдын өзүн курмандыкка чалууга даярдыгын жана руханий тазаланууга умтулуусун билдирет. Ислам ишенимине ылайык, малдын биринчи каны тамганда эле күнөөлөр кечирилип, Кыямат күнүндө курмандык жакшылыктардын катарына кирет.
