Кыргызстанда 2024-жылдын түшүмүн жыйноо иштери аяктап, дандын дүң жыйымы жана түшүмдүүлүгү 30%га өстү. Эң жогорку көрсөткүч Жалал-Абад облусунда катталган. Бирок айдоо аянттары азайгандыктан тамекинин, пахтанын, картошканын түшүмүнүн азайышы байкалууда.
Кыргызстанда дан жана башка айыл чарба есумдуктерунун тушумун жыйноо аяктап, рекорддук тушум алынды. 643,2 миң гектар эгин чабылды, бул 2023-жылга салыштырмалуу 88,8 миң гектарга көп. Буудай, арпа жана жүгөрү дүң жыйымынын олуттуу өсүшүн көрсөтүп, тиешелүүлүгүнө жараша 722,1 миң тоннаны, 638,3 миң тоннаны жана 632,8 миң тоннаны түздү. Айрыкча Ысык-Көл, Талас жана Чүй облустарында жогорку көрсөткүчтөр белгиленди.
Кыргызстандын суу чарба министри Бакыт Төрөбаев Limagrain Europe компаниясынын өкүлдөрү менен жолугуп, буудай, арпа жана жүгөрү үрөнчүлүк боюнча долбоорлорду талкуулады. Ата-энелик үрөн линияларын сынап көрүп, республикада өндүрүү пландаштырылууда, бул дан азыктарынын сапатын жакшыртууга жана азык-түлүк коопсуздугун камсыздоого жардам берет.
Быйыл Кыргызстан дан эгиндеринен, жашылчалардан жана дарбыздан рекорддук тушум алды. Дан эгиндерин чабуу 535 миң га жерде жүргүзүлүп, 2023-жылга салыштырмалуу 112,6 миң га көп, дүң жыйым 674 миң тоннаны түздү. Буудай менен арпанын түшүмдүүлүгү да, айрыкча Жалал-Абад жана Чүй облустарында өстү. Картошканын жана жашылчанын дүң түшүмүнүн жогорулашын көрсөттү, ал эми кант кызылчасынын түшүмдүүлүгү жогору болду.
Кыргызстанда кылкандуу дан эгиндерин жыйноо 492,5 миң гектарга жетип, былтыркыга салыштырмалуу 93,9 миң гектарга көп. Буудайдын, арпанын, жүгөрүнүн түшүмдүүлүгү жогорулап, дүң жыйым да өзгөчө Жалал-Абад, Талас, Чүй облустарында өстү.
Кыргызстандын Айыл чарба министрлиги азык-түлүктүн баасына мониторинг жүргүзүп, Казакстандан 10,04%, Орусиядан 15,43% арзан экенин аныктады. Апта ичинде Кыргызстанда тооктун жумурткасы менен уй этинин баасы бир аз көтөрүлсө, коңшу өлкөлөрдө бир катар товарлардын баасы төмөндөөдө.
Быйылкы жылы аба ырайынын жагымдуу болушу Кыргызстандын айыл чарбасындагы түшүмдүүлүктүн жогорулашына шарт түздү. 23-августка карата дан эгиндеринин түшүмү 60,6%га көбөйүп, 404,9 миң гектар аянт жыйналды. Арпада, буудайда жана коондордо бир кыйла өсүш байкалган, бирок жазгы температуранын өзгөрүшүнө байланыштуу буурчак жана май өсүмдүктөрүндө азайган.
2024-жылдын январь-август айларында Кыргызстандын айыл чарбасынын дүң продукциясы өткөн жылга салыштырмалуу 7,3%га өсүү менен 222,8 млрд сомду түздү. Негизги салымды айыл чарба өсүмдүктөрү, өзгөчө буудай жана арпа кошту, анын түшүмдүүлүгү жагымдуу климаттык шарттардан улам бир топ жогорулады. Дан эгиндерин чаап-жыйноо белгиленген аянттын 74 процентине аткарылды, жашылча-жемиштердин жалпы вндурулушу да кебейду. Айыл чарбасы өлкөнүн ИДПсынын 8,8% түзөт.
Кыргызстанда 443 миң гектар жерде дан эгиндерин чаап-жыйноо иштери аяктады, бул өткөн жылга салыштырмалуу 80,2 миң гектарга көп. Буудайдын түшүмү 659,4 миң тоннаны, арпа 529,9 миң тоннаны түздү. Ошондой эле картошканын, жашылчанын, коон-дарбыздын тушуму жогорулады. Май есумдуктерунун тушумун жыйноо башталды.
2023-жылы Кыргызстандын тушум жыйноо темптери жо-гору, картошка 201,7 мин тонна, жашылчалар 423,1 мин тонна, жана момо-жемиштер 175 миц тонна жыйналды. Бул откон жылга салыштырганда 115 мин тоннага коп. Дан эгиндери жана жыйналууда, 345,5 мин гектар аянттан тушум алынды. Жакшы түшүмдүн натыйжасында азык-түлүктүн баасын тоомёндөшү күтүү.
