Бишкекте UTC экономика министрлеринин 13-жыйыны өтүп, анда соода жүгүртүүнүн өсүшү, Кытай-Кыргызстан-Өзбекстан темир жол долбоору жана жашыл экономиканы өнүктүрүү маселелери талкууланды. Министр Амангелдиев түрк тилдүү мамлекеттердин ортосундагы соода алакаларын бекемдөө үчүн кызматташтыктын жана санариптик трансформациянын маанилүүлүгүн белгиледи.
Акылбек Жапаровдун жетекчилиги астында өткөн министрлер кабинетинин жыйынында 2024-жылдын 9 айындагы социалдык-экономикалык өнүгүүсүнүн жыйынтыгы каралды. ИДПнын өсүшү 8,4%, курулушта 36,9% түздү. Маанилүү мыйзам долбоорлору, анын ичинде Бюджеттик кодекске өзгөртүүлөр жана медициналык буюмдардын сапатын көзөмөлдөө чаралары кабыл алынды. Жыгачты ЕАЭБдин аймагынан тышкары алып чыгууга убактылуу тыюу салуу да киргизилди.
«Газпром Кыргызстандын» 10 жылдыгына арналган салтанаттуу иш-чарада Акылбек Жапаров өлкөнү газдаштыруу 22%дан 40%га чейин олуттуу өскөнүн белгилеп, компаниянын экономикага жана социалдык өнүгүүгө кошкон салымын баса белгиледи. Инвестициялар 32 миллиард сомдон ашты, 20 миң жумушчу орун түзүлдү, билим берүү жана спорт тармагындагы долбоорлор ишке ашты.
Бишкекте өткөн конференцияда Кыргызстанда кайтып келген миграциянын өсүшүн көрсөткөн миграция тенденцияларына баа берүүнүн жыйынтыгы чыгарылды. 2020-жылдан 2024-жылга чейин кайтып келген мигранттардын саны 2023-жылы 85% га өскөн. Кайтып келгендердин саны боюнча Ош, Чүй жана Баткен облустары алдыңкы орунга чыкты. Кайрадан миграцияга барууну пландап жаткан жарандардын саны кыскарды, бул комплекстүү миграциялык саясаттын жана чечимдерди кабыл алуу үчүн актуалдуу маалыматтардын зарылдыгын көрсөтүүдө.
Кыргызстанда 2024-жылдын январь-сентябрь айларында ИДПнын өсүшү курулуш, ички соода жана айыл чарбанын эсебинен 8,4%га чейин тездеди. Реалдуу эмгек акынын жана акча которуулардын өсүшү керектөө активдүүлүгүн колдоого алып, өнөр жай өндүрүшү 4,2%га өстү. ЕӨБ өлкөлөрүндө да туруктуу экономикалык өсүш жана инфляциянын төмөндөшү байкалууда.
Экономика боюнча 2024-жылдагы Нобель сыйлыгынын лауреаттары мамлекеттик институттардын мамлекеттердин гүлдөп-өсүшүнө тийгизген таасирин жана байлык деңгээлиндеги айырмачылыктарды изилдеген америкалык окумуштуулар Дарон Асемоглу, Саймон Жонсон жана Жеймс Робинсон болушкан. Алардын иши туруктуу экономикалык өсүш үчүн инклюзивдик институттардын маанилүүлүгүн, ошондой эле колонизация менен заманбап экономикалык системалардын ортосундагы байланышты көрсөтөт.
Баткенде II инвестициялык форум өтүп, анда облуска инвестиция тартууну стимулдаштыруу боюнча 2 миллиард доллардан ашык келишимдерге кол коюлду. Негизги көңүл инфраструктураны, айыл чарбаны жана туризмди өнүктүрүүгө багытталган, бул бизнес үчүн жагымдуу шарттарды түзүп, жергиликтүү тургундардын жашоосун жакшыртат.
Сураныч, сүрөттөмөнүн негизинде болушун каалаган текстти бериңиз.
Кыргызстанда калктын 11% психикалык жактан жабыркайт, бул тууралуу ДСУ уюштурган тегерек столдо айтылды. Балдардын жана өспүрүмдөрдүн психикалык саламаттыгын сактоо маселелери, ошондой эле депрессия жана тынчсыздануу олуттуу экономикалык жоготууларга алып келген өндүрүштө психикалык ден соолукту колдоо маселелери талкууланды. Катышуучулар жашоонун сапатын жакшыртуу жана өлкөнүн экономикасын чыңдоо үчүн психикалык саламаттыгына инвестициялоонун маанилүүлүгүн баса белгилешти.
Мюнхенде кыргыз-герман ишкерлер кеңеши өтүп, анда Акылбек Жапаров айыл чарбасын өнүктүрүүнүн жана Германия менен кызматташуунун маанилүүлүгүн белгиледи. Ал Кыргызстандын агрономия жана сырье тармагындагы потенциалын, ошондой эле продукциянын сапатын жакшыртууга жана ресурстардын кошумча наркын жогорулатууга мүмкүндүк берүүчү биргелешкен долбоорлорго даярдыгын белгиледи. Кеңештин катышуучулары эки өлкөнүн ортосунда бекем өнөктөштүктү түзө турган инвестиция тартуу жана заманбап технологияларды киргизүү мүмкүнчүлүктөрүн талкуулашты.
