Кыргызстанда билим берүү процессинин мазмунун жаңылоого жана функционалдык сабаттуулукту жогорулатууга багытталган 12 жылдык билим берүү системасы киргизилүүдө. Эксперт Улан Мамбетакунов билим берүү ыкмаларын 21-кылымдын талаптарына ылайыкташтыруу, анын ичинде критикалык ой жүгүртүүнү жана чыгармачылыкты өнүктүрүү зарылдыгын белгилейт. Китеп окууга болгон мамиле жана жогорку класстын окуучуларын эмгек рыногуна даярдоо үчүн атайын окутуунун зарылдыгы сыяктуу көйгөйлөр талкууланат.
“ЖОЖдордогу мамлекеттик тил маселелери” форумунда билим берүү министри Догдуркүл Кендирбаева кыргыз тилин окутууда ЖОЖдордун маанисин белгилеп, активдүү иш-аракеттерге чакырды. Катышуучулар тилди окутуунун абалы, окуу куралдарын даярдоо жана билим берүүнүн сапатын жогорулатуу үчүн окуу программаларына өзгөртүүлөрдү киргизүү зарылдыгын талкуулашты.
Жогорку Кеңештин депутаты Жылдыз Садырбаева мектеп окуучулары үчүн окуу китептеринин жетишсиздигин комитет жыйынында көтөрдү. Финансы министри каражат бөлүнөрүн жана реформаларды, анын ичинде электрондук окуу китептерин киргизүү пландарын билдирди.
Жаны окуу жылы жакшылап калды. Билим берүү тармагында бир катар өзгөртүүлөр, анын ичинде сабактардын башталышы, майрамдардын графиги, окуу китептеринин жетишсиздиги жана мугалимдер үчүн жаңы талап. Окуучуларга класстарды тазалоо милдети жуктуп, мектептерде акча чогултуу маселеси дагы актуалдуу бойдон калууда. Учурда Бишкек шаарындагы мектептерде мугалимдер жетишпей жатат, ал эми жаңы билим берүү моделине оттуу дайардыгы жүрүүдо.
Мектептерде окуу китептеринин жетишсиздиги 30% түз, бирок чындыгында ал көп. Министрдин орун басары Муратбек Касымалиев электрондук китептерди колдонууга сунуш кылууда, бирок копчулук уй-булолордо гаджет жок. Мектеерге 24 мин ноутбук пландалууда, бирок бул да жетишсиздикти жайуу жардам бербеит. Окуучуларга электрондук китептерди колдонуу үчүн, гаджеттер керек, ал эми мектептерде смартфондорду колдонууга тыйуу салуу пландалууда, бул маселени тагыраак чечүүнү талап кылат.
Быйылкы окуу жылында кее бир окуу китептеринин ижара акыйы жок. Ыжара акыйсы азыр 25 сом болсо, жаны китептер үчүн 30 сомдон жогору болушу күтүлөт. Аз камсыз болгондор үй-бүлѳрдүн балдарына китептер бекер берилет.
Мектептерди толук камсыздоо учун 17 миллиондон ашык окуу китептери керек. Кыргыз, орус, озбек жана тажик тилдеринде билим берүүчү мектептер үчүн атайын китептер дайардалып жатат. Сингапурдан алынган окуу комплекстери кыргыз жана орус тилдерине которуп, эки жылдан кийин даяр болот. Учурда мектептерде 11 миллион 816 мин окуу китеби бар.
Россия жана орус тили Кыргызстандын заманбап билим берүү системасын түзүүдө маанилүү рол ойногон. Жетекчинин орун басары Эдил Байсалов билим берүү тармагы боюнча реформалар, жаңы Кембридж системасынын негизги окуу китептерине оттуу жана орус тилинин кыргызстандыктары үчүн эл аралык аренадагы артыкчылык жөнүндө сөз болду.
Кыргызстандагы мектептик окуу китептериндеги гендердик стереотертер жана алардын жаш муундарга тийген таасири тууралу талкуулоо жургузулуудо. Окуу китептеринде кыздар уй жумуштарында, ал эми эркектер активдуу ролдордо корсотулгон. Бул стереотертер билим берүү системасындагы тенсиздикти күчөп, жаштарды чектоодо. Эксперт жана ата-энелер гендердик тендикти камсыз кылуу үчүн окуу материалдарын жаңылоонун маанисин белгилешет.
Augusttags мугалимдер конференциялары жаны форматта отот. Министр Догдуркүл Кендирбаева мектеп билим берүү реформаларын талкуулоо жана эл аралык тажрыйба алмашуу үчүн Чолпон-Атада откорулуп жатканын билдирди. Конференция Кыргызстан, Казахстан, Сингапур zhana Russian bilim beruu өкулдеру катышат. PISAga dayardyk, zamanbap технологиялар жана каржылык маселелер талкууланат.
