Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёев 2025-жылды айлана-чөйрөнү коргоо жана жашыл экономика жылы деп жарыялоону сунуштады. Ал климаттын өзгөрүшүнө жана булганышына каршы күрөшүүнүн маанилүүлүгүн белгилеп, ошондой эле «жашыл» технологияларды киргизүүгө жана калктын ден соолугун чыңдоого багытталган мамлекеттик программаны иштеп чыгууну жарыялады. Өзбекстан азыртадан эле Арал кырсыгынын кесепеттери менен күрөшүү жана жашылдандыруу боюнча демилгелерди ишке ашырууда.
Суу чарба министрлиги менен Жүгөрү өстүрүүчүлөр ассоциациясы азык-түлүк коопсуздугун жакшыртуу боюнча меморандумга кол коюшту. 2026-2030-жылдары бар аянттарда интенсивдүү технологияларды колдонуу менен жүгөрү жыйноону 1 миллион тоннага, тоют өндүрүүнү 2 миллион тоннага чейин жеткирүү пландаштырылууда. Ошондой эле бирикме бийик тоолуу райондордо тоютту жакшыртуу учун жугеруден арзан, туруктуу есумдук катары соргонду киргизип жатат.
Бакуда өткөн БУУнун климаттык конференциясында Кыргызстандын делегациясы айыл чарбасындагы жетишкендиктер менен тааныштырды. Министрдин орун басары Мирбек Дүйшеев жайыттарды жакшыртуу, ирригацияны киргизүү жана айыл чарба тармагын туруктуу өнүктүрүүгө жана өлкөнүн азык-түлүк коопсуздугун камсыз кылууга көмөктөшүүчү органикалык продукциянын аянтын көбөйтүү боюнча чаралар тууралуу айтып берди.
Президент Садыр Жапаров Ош облусунун жана Курмонтунун 11 айылын суу менен камсыздоону жана канализацияны жакшыртуу долбоорун каржылоо боюнча Эл аралык өнүктүрүү ассоциациясы менен макулдашууну ратификациялоо тууралуу мыйзамды жактырды. Долбоор суу менен камсыздоо тутумдарын реабилитациялоону, жаңы объектилерди курууну жана үй чарбаларына колдоо көрсөтүүнү камтыйт, бул таза сууга жетүүнү жана климаттын өзгөрүүсүнө туруктуулукту олуттуу жогорулатат.
Бакуда БУУнун конференциясында Кыргызстанда жашыл экономикага адилеттүү өтүү маселеси талкууланып, иш менен камсыз кылуу, миграция жана социалдык коргоо маселелери талкууланды. Катышуучулар жашыл өнөр жайларында жумушчу орундарын түзүүнүн, ошондой эле калктын аялуу катмарын колдоонун маанилүүлүгүн баса белгилешти. Кыргызстан туруктуу өнүктүрүү жана климаттын өзгөрүшүнө адаптациялоо боюнча демилгелерди, анын ичинде “жашыл реконструкция” жана профессионалдык кайра даярдоо боюнча долбоорлорду активдүү ишке ашырууда.
Бакуда өткөн климат боюнча саммитте Кыргызстандын тоолуу аймактарындагы тамактануу жана ден соолук көйгөйлөрү талкууланды. Өлкөнүн Саламаттыкты сактоо министрлигинин башчысынын орун басары үй чарбаларынын 30% тамак-аш тартыштыгына дуушар болуп, 16%ы таза сууга жетпей, бул ооруга алып келерин белгиледи. Аялдар менен балдардын арасында аз кандуулук жана микроэлементтердин жетишсиздиги көйгөйлөрү дагы комплекстүү мамилени жана тамак-ашты байытуу жана инфраструктураны жакшыртуу сыяктуу чараларды талап кылат.
Бакуда өткөн COP29 климаттык саммитинде Кыргызстандын министрликтери климаттын өзгөрүшүнө адаптациялоо боюнча демилгелерди сунушташты. Министрлер кабинетинин төрагасынын орун басары Эдил Байсалов эмгекчилердин кызыкчылыгын коргоонун маанилүүлүгүн белгиледи. Эмгек министринин биринчи орун басары Мухтарбек Баймурзаев жумуш орундарын түзүүгө жана экологиялык тобокелдиктерди азайтууга жардам бере турган жашыл жумуш орундарынын стандарттарын жана ишке орноштуруунун жаңы формаларын киргизүүнү сунуштады.
Бакуда COP29 климаттык конференциясында климаттын өзгөрүшүнүн шартында Кыргызстандын тоолуу аймактарынын калкынын ден соолугунун көйгөйлөрү талкууланууда. Делегация 2025–2029-жылдарга саламаттыкты сактоону адаптациялоо планын, анын ичинде телемедицина сыяктуу инновациялык ыкмаларды сунуштайт. Климаттын өзгөрүшү, өзгөчө калктын аялуу катмарынын ден соолугуна терс таасирин тийгизип, саламаттык сактоо системасын жакшыртуу жана жаңы профилактикалык чараларды иштеп чыгуу үчүн кошумча инвестицияларды жана күч-аракетти талап кылат.
Бишкекте өткөн инвестициялык форумда КР Энергетика министри Таалайбек Ибраев суу ресурстарын үнөмдүү пайдалануу жана экологиялык жактан таза энергия өндүрүү үчүн Камбар-Ата ГЭС-1 долбоору боюнча кызматташууга чакырды. Долбоордун уникалдуулугу Кыргызстандын, Казакстандын жана Өзбекстандын күч-аракеттерин Дүйнөлүк банктын колдоосу менен бириктирүүдө, бул аймактагы энергетикалык жана экологиялык коопсуздукту чыңдоого жардам берет.
Бакуда COP-29да Кыргызстан менен Казакстандын айлана-чөйрөнү коргоо министрлери айлана-чөйрөнү коргоо жана климаттын өзгөрүшү жаатында кызматташууну талкуулап, Борбордук Азиядагы экологиялык чакырыктарды жеңүү боюнча биргелешкен аракеттерге көңүл бурушту.
