Нью-Йоркто өтүп жаткан БУУнун Башкы ассамблеясынын 79-сессиясында Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров климаттын өзгөрүшү жана экономикалык теңсиздик сыяктуу глобалдык чакырыктарды чечүү үчүн эл аралык кызматташууга чакырды. Ал ресурстарды аскердик чыгымдардан социалдык муктаждыктарга кайра бөлүштүрүү, ошондой эле аялуу өлкөлөргө колдоо көрсөтүү зарылдыгын белгиледи. Кыргызстан эл аралык каржы архитектурасында реформаларды жана туруктуу өнүгүү долбоорлоруна активдүү катышууну, анын ичинде жашыл шаарларды түзүү жана экосистемаларды коргоону сунуштайт.
Бишкекте "Манас" аэропортуна баруучу трассада мыйзамсыз жарышка катышкан BMW унаасынын айдоочусуна 15 миң сом айып салынды. Жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо боюнча мамлекеттик инспекциясы мыйзам бузууларга активдүү чара көрүп, жарандарды мындай окуялар тууралуу билдирүүгө үндөйт.
Нью-Йоркто өткөн Келечектеги саммитте Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров адилет өнөктөштүккө жана туруктуу өнүгүүгө багытталган эл аралык мамилелердин жаңы глобалдык архитектурасын түзүү зарылдыгын белгиледи. Ал климаттык коркунучтар жана жакырчылык сыяктуу заманбап чакырыктарды чечүү үчүн чечкиндүү аракеттерди көрүүгө чакырып, Кыргызстан өнүгүп келе жаткан өлкөлөрдү колдоого багытталган демилгелерге катышууга даяр экенин билдирди.
Бишкекте 10 өлкөдөн 200дөн ашык эксперттин башын бириктирген үч күндүк “Органикалык ЭКСПО 2024” форуму башталды. Катышуучулар туруктуу экономиканын негизги элементи катары органикалык айыл чарбаны өнүктүрүүнү жана Борбордук Азиядагы климаттын өзгөрүшүнө каршы күрөштү талкуулашат. Өкмөт дыйкандарды жана органикалык өндүрүштү колдоо менен органикалык жер аянтын 200 000 гектарга чейин көбөйтүүнү пландаштырууда.
Борбор Азиянын экономикасы азык-түлүк коопсуздугу жана жигердүү аймактык кызматташтыктын аркасында туруктуу өсүш көрсөтүүдө. Өлкөлөр 80-95% азык-түлүк менен өзүн-өзү камсыздайт, бирок кээ бир товарларды импорттоого муктаж. Экономикалык активдүүлүк 2024-жылы күчтүү болот, өзгөчө Кыргызстанда курулуш жана айыл чарба сектору олуттуу өсүшкө ээ. Улуттук валюталардын туруктуулугу тышкы экономикалык көрсөткүчтөр менен бекемделет, бирок мүмкүн болуучу тобокелдиктер дүйнөлүк экономикалык олку-солкулуктарга байланыштуу.
Кыргызстанда майда фермерлерди колдоо жана агроөнөр жай комплексин өнүктүрүү үчүн кооперативдерди түзүү саясаты иштелип чыгууда. Суу чарба министри Бакыт Төрөбаев 1 миллион сомго чейинки насыяларды жоюп, тамчылатып сугаруу ыкмасын киргизүү боюнча программаны жарыялады. 2030-жылга чейин майда өндүрүшчүлөрдү 424 кооперативге бириктирүү пландаштырылууда. Жеңилдетилген насыялар жана жерди ижарага берүү ишке ашырылууда, ошондой эле кайра иштетүү жана багбанчылыкты өнүктүрүү үчүн эл аралык банктардан каражаттар тартылган.
Кыргызстанда күз-кыш мезгили жакшы түшүмдүн жана ЕАЭБдеги өнөктөштөр менен бекемделген экономикалык байланыштын аркасында туруктуу болорун убада кылууда. Инфляциянын деңгээли басаңдап, азык-түлүк коопсуздугу камсыздалууда. Бийлик айыл чарба кластерлерин жигердүү өнүктүрүүдө, бул аларга эт жана жумуртка өңдүү эң керектүү продукцияга болгон ички керектөөлөрдү жабууга мүмкүндүк берет. Коңшулар менен кызматташуу, анын ичинде пайдалуу соода алмашуу бааларды төмөндөтүүгө жана улуттук валютаны бекемдөөгө жардам берет.
Жалал-Абад облусунда аткезчилик каналы токтотулду. Өзбекстанга 34 баш жылкыны мыйзамсыз алып өтүүгө аракет кылган эки жаран кармалды. Кармалган малдар конфискацияланып, мамлекеттик чек араны кайтаруу үчүн Чек ара кызматына өткөрүлүп берилет.
2024-жылы Кыргызстан 900 миң тонна кант кызылчасынын рекорддук түшүмүн күтүүдө, бул кантка болгон муктаждыктын 92% камсыз кылат. Мындай ийги-ликке ынгайлуу шарттар, дыйкандардын аракети шарт тузду. Айыл чарба министрлиги коңшу мамлекеттерде баанын төмөндөшүн эске алуу менен кумшекердин импортун чектөөнү пландабайт, бирок жергиликтүү өндүрүүчүлөрдү колдоо максатында кырдаалга мониторинг жүргүзөт.
Кыргызстандын Транспорт министрлиги айдоочуларга тоолуу аймактарга барар алдында жайкы дөңгөлөктөрдү кышкысына алмаштырууну сунуштайт. Татаал жол тилкелеринде кырсыктарды жана тыгындарды болтурбоо үчүн музга каршы чынжырларды орнотуу жана унаалардын ортосундагы 500 метр аралыкты сактоо маанилүү.
