Өзбекстандын экономикасы акыркы беш жылда эки эсеге өсүп, ИДПсы 100 миллиард долларга жеткенин президент Мирзиёев белгилегендей, калктын жан башына түшкөн киреше 3 миң долларга чейин көбөйүп, жакырчылыктын деңгээли 23 пайыздан 11 пайызга азайган. Экспорт дээрлик эки эсеге, чет элдик инвестиция алты эсеге көбөйүп, 1,5 миллион жумушчу орун түзүлдү.
Оперативдүү кеңешмеде Акылбек Жапаров Кыргызстандын экономикасынын туруктуу өсүүсүн жана жарандардын бийликке болгон ишениминин жогорулашын тастыктаган анализдин жыйынтыгы менен тааныштырды. Маалыматтарга караганда, элдин колдоосу күчөп, жарандардын кайрылуулары азайган. Финансылык жана азык-түлүк коопсуздугунун жакшырышы, ошондой эле жашоого канааттануунун жогорулашы өлкөдөгү оң өзгөрүүлөрдү көрсөтүп турат. Жапаров жарандар менен өз ара аракеттенүүнү мындан ары жакшыртуунун жана 2030-жылга карата ИДПнын көрсөткүчтөрүнө жетишүүнүн маанилүүлүгүн белгиледи.
Бакуда өткөн COP29 саммитинде Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров тоо экосистемаларын коргоонун маанилүүлүгүн белгилеп, эл аралык коомчулукту климаттын өзгөрүшүнө каршы күрөшүүдө кызматташууга чакырды. Ал суу ресурстарына жана жергиликтүү тургундардын бакубаттуулугуна залакасын тийгизген мөңгүлөрдүн эрүү коркунучун белгилеп, тажрыйба алмашуу жана тоолуу аймактардагы көйгөйлөрдү чечүү максатында жыл сайын «Тоолор жана климат» диалогун өткөрүүнү сунуштады.
Бишкекте Кыргызстандын Улуттук статистика комитети менен Кытайдын Улуттук статистикалык бюросунун жолугушуусу болуп, анда расмий статистикадагы жетишкендиктер жана тажрыйба алмашуу талкууланды. Катышуучулар маалыматтарды башкарууну оптималдаштыруу үчүн заманбап технологияларды киргизүүнүн маанилүүлүгүн баса белгилешти жана эки өлкөнүн статистикасынын сапатын жогорулатуу боюнча биргелешкен иш-чараларды макулдашышты.
Кыргызстандын Соода-өнөр жай палатасы өлкөнүн экономикалык өнүгүүсүндө негизги ролду ойноп, 65 жылдык мааракесин белгилөөдө. Министрлер кабинетинин башчысы Акылбек Жапаров бизнес климатты жакшыртууга жана ИДПны көбөйтүүгө багытталган реформаларды жарыялады. Ал банктарды насыянын үстөк пайызын төмөндөтүүгө чакырып, жакырчылыкты кыскартууда жылыш бар экенин белгиледи. Палатанын өкүлдөрү экономикага кошкон салымы үчүн сыйлыктарды алышты.
Экономика боюнча 2024-жылдагы Нобель сыйлыгынын лауреаттары мамлекеттик институттардын мамлекеттердин гүлдөп-өсүшүнө тийгизген таасирин жана байлык деңгээлиндеги айырмачылыктарды изилдеген америкалык окумуштуулар Дарон Асемоглу, Саймон Жонсон жана Жеймс Робинсон болушкан. Алардын иши туруктуу экономикалык өсүш үчүн инклюзивдик институттардын маанилүүлүгүн, ошондой эле колонизация менен заманбап экономикалык системалардын ортосундагы байланышты көрсөтөт.
1991-жылы эгемендүүлүккө ээ болгондон кийин Кыргызстан экономикалык баш аламандыкка жана элитаны жана кылмышкерлерди байыткан ири менчиктештирүүгө туш болду. Мыйзамсыз менчиктештирилген мүлктөрдү мамлекеттин менчигине кайтаруу адилеттүүлүктү калыбына келтирүүгө жана жарандардын жашоосун жакшыртууга умтулган бийлик органдарынын артыкчылыктуу багыты болуп калды.
Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаровдун Нью-Йорк шаарына жумушчу сапары аяктап, анда БУУнун Башкы Ассамблеясынын 79-сессиясынын иш-чараларына катышты. Ал өнүгүп келе жаткан өлкөлөрдү колдоо үчүн эл аралык каржы институттарынын каражаттарын жигердүү толуктоого чакырып, Европа менен Азиянын лидерлери менен жолугушууларды өткөрүп, эки тараптуу кызматташууну талкуулады.
Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров БУУнун Башкы ассамблеясында жаңы эл аралык консенсуска чакырып, аскерий чыгымдарды жакыр өлкөлөргө жардам көрсөтүү жана туруктуу өнүгүүнүн пайдасына кайра бөлүштүрүү зарылдыгына басым жасады. Ал чыныгы коопсуздукка курал аркылуу эмес, ишеним жана тең укуктуулук аркылуу жетээрин баса белгилейт. Кыргызстан ачык-айкындуулук жана калыстык принциптерин жайылтууну көздөп, БУУнун Коопсуздук кеңешинин мүчөлүгүнө өз талапкерлигин койду.
Депутат Жамин Акималиев Кыргызстандын президентинин Нью-Йорктогу Келечектеги саммитте сүйлөгөн сөзүн жогору баалап, климаттын өзгөрүшү жана туруктуу өнүгүү сыяктуу көтөрүлгөн маселелердин актуалдуулугун баса белгиледи. Ал экологиялык көйгөйлөрдү чечүү, анын ичинде суу жана жер ресурстарын сактоо үчүн эл аралык жардамдын зарылдыгын, ошондой эле ирригациянын заманбап ыкмаларына өтүүнүн маанилүүлүгүн белгиледи.
