Кыргызстандын тышкы иштер министри Жээнбек Кулубаев Япониянын элчиси Хидеки Года менен жолугушуп, эки тараптуу кызматташуу, анын ичинде президент Жапаровдун Японияга болгон иш сапарынын алкагында жетишилген макулдашууларды ишке ашыруу маселелерин талкуулады. Кулубаев климаттын күн тартибине жана жашыл экономика долбоорлорун биргелешип илгерилетүү зарылдыгына токтолуп, эл аралык маселелерди да талкуулады. Жолугушуунун соңунда тараптар өз ара пайдалуу кызматташтыкты тереңдетүү ниетин ырасташты.
Бишкекте Улан Примов менен Улуу Британиянын элчиси Николас Боулердин жолугушуусу өтүп, анда парламенттер аралык кызматташуу, гидроэнергетикага инвестиция тартуу жана транспорт инфраструктурасын өнүктүрүү маселелери талкууланды. Ошондой эле кыргызстандыктардын Улуу Британияда билим алуусу жана ишке орношуусу боюнча темалар козголду. Тараптар мындан аркы өз ара аракеттенүүгө жана узак мөөнөттүү программаларды иштеп чыгууга даяр экендиктерин билдиришти.
Бакуда өткөн COP29 конференциясында Кыргызстандын туруктуу өнүгүүсү үчүн жашыл жана климаттык каржылоонун мүмкүнчүлүктөрү талкууланды. Экономика министринин орун басары сел менен күрөшүү жана геотермалдык энергетиканы өнүктүрүү боюнча долбоорлорду сунуштады, ошондой эле жашыл демилгелерди ишке ашыруу боюнча мамлекеттик органдар менен эл аралык өнөктөштөрдүн кызматташуусунун маанилүүлүгүн белгиледи.
Биринчи айым Айгүл Жапарованын демилгеси менен Кыргызстанда биринчи жолу “Дүйнөлүк тоо жаштарынын фестивалы” өтөт. Иш-чара экологиялык долбоорлорду иштеп чыгуу жана жаштарды тоо экосистемаларын коргоого активдүү тартуу, ошондой эле жаратылышка болгон жоопкерчиликтүү мамилени калыптандырууга багытталган. Жаштарга экологиянын жана туруктуу өнүгүүнүн негиздери боюнча билим берүүгө жардам берген “Жашыл Мурас” программасы маанилүү аспект болуп саналат. Жапарова экологиялык билим берүүнү бардык деңгээлде интеграциялоо зарылдыгын белгилеп, эл аралык уюмдар менен кызматташууга чакырды.
Бакуда өткөн БУУнун Климаттын өзгөрүшү боюнча 29-конференциясында Кыргызстандын айлана-чөйрөнү коргоо министри Медер Машиев экосистемаларды коргоо жана климаттын өзгөрүшүнө ыңгайлашуу боюнча улуттук демилгелер тууралуу айтып, өлкөнүн климат боюнча милдеттенмелерин ишке ашыруу үчүн эл аралык кызматташтыктын жана каржылоонун маанилүүлүгүн баса белгиледи. Кыргызстан эмиссияны кыскартуу жана биологиялык ар түрдүүлүктү коргоо программаларына 11 миллиард доллар чогултууну көздөп жатат.
БУУнун Климат боюнча 29-конференциясында Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров глобалдык климаттын өзгөрүү коркунучун жана климатты каржылоонун маанилүүлүгүн белгиледи. Ал ресурстарды бөлүштүрүүдө экологияны жана экономикалык өнүгүүнү эске алууну, ал эми жеке секторду жашыл өткөөл процессте активдештирүүгө чакырды. Жапаров ошондой эле инвестиция тартуунун инновациялык механизмдерин түзүүнү сунуштап, Өнүгүп келе жаткан өлкөлөрдүн кызыкчылыгын коргоо үчүн эл аралык кызматташуунун зарылдыгын белгилеп, «Жоготуулар жана зыяндар» фондун ишке киргизүүнү колдоду.
Эдил Байсалов Сингапурга болгон иш сапарынын алкагында жергиликтүү министрлер менен климаттын өзгөрүшүнө каршы күрөшүү жана соода алакаларын кеңейтүү боюнча биргелешкен долбоорлорду талкуулады. Кызматташтыкты бекемдөө максатында 2025-жылы Кыргызстандын премьер-министринин иш сапары пландалууда.
Түркия Кыргызстанга 2012-2015-жылдары социалдык-экономикалык долбоорлорду өнүктүрүү үчүн тарткан 58,8 миллион доллар карызын кечти. Бул Кыргызстандын президенти Садыр Жапаровдун тышкы карызды жашыл экономика долбоорлоруна алмаштыруу демилгесинин аркасында мүмкүн болду, аны Түркия лидери иш сапарынын алкагында колдоого алды.
Түркия жашыл экономика долбоорлорун ишке ашыруу үчүн Кыргызстандын 62,3 миллион доллар тышкы карызын кечти. Президент Садыр Жапаров бул чечими үчүн Режеп Тайып Эрдоганга ыраазычылык билдирди.
Бишкекте “Жашыл экономика – 2024” аймактык форуму өтүп жатат, ага 500дөн ашык катышуучу, анын ичинде эл аралык эксперттер жана бизнес өкүлдөрү катышууда. Негизги көңүл жашыл экономикага өтүү, экологиялык таза технологияларды киргизүү жана ресурстарды туруктуу башкаруу маселелерин талкуулоого багытталган. Форумдун темалары энергияны үнөмдөө, таштандыларды башкаруу жана туруктуу туризмди камтыйт.
