Кыргызстанда билим берүү процессинин мазмунун жаңылоого жана функционалдык сабаттуулукту жогорулатууга багытталган 12 жылдык билим берүү системасы киргизилүүдө. Эксперт Улан Мамбетакунов билим берүү ыкмаларын 21-кылымдын талаптарына ылайыкташтыруу, анын ичинде критикалык ой жүгүртүүнү жана чыгармачылыкты өнүктүрүү зарылдыгын белгилейт. Китеп окууга болгон мамиле жана жогорку класстын окуучуларын эмгек рыногуна даярдоо үчүн атайын окутуунун зарылдыгы сыяктуу көйгөйлөр талкууланат.
Кыргызстандын министрлер кабинети 12 жылдык билим берүү системасына өтүү Концепциясын бекитти, ал окуу процессин заманбап талаптарга ылайыкташтырууга мүмкүндүк берет. Жаңы форматты ишке ашыруу 2025-жылы башталып, биринчи чыгарылыш 2037-жылы болот. Окуунун сапатына жана студенттерди эмгек рыногуна даярдоого көңүл бурулат.
Дмитрий Бивол Эр-Рияддагы беттеште Артур Бетербиевге каршы 12 раунддун баарын жеңип чыккан биринчи мушкер болду. Дүйнөнүн абсолюттук чемпиону болгон Бетербиев буга чейин 20 жеңишти нокаут менен жеңип, Бивол рингге түшпөстөн карьерасын улантууда.
Бишкектеги Тыналиев кочосундо орун алган "Батуми" рестораны ордуна жаны парк курулуп жатат. Парк 1-Сентябрьда ачылат, ал эми кафенин есине компенсация катарлары 12-микрорайон жер берилген.
Ишкерлер жана коммерциялык эмес юмдарга жаны 12,25% камсыздандыруу тарифин колдонуу боюнча маалымдама берүү көмүлгөн. Бул үчүн, салак төлөчүлөрдүн офисинин аркалуу электрондук "Тасдик" жөнөтүү керек. Жаны тарттерди жана отчет формалардын 2-сентябрда тартып колдонууга саз.
Жаны окуу жылы жакшылап калды. Билим берүү тармагында бир катар өзгөртүүлөр, анын ичинде сабактардын башталышы, майрамдардын графиги, окуу китептеринин жетишсиздиги жана мугалимдер үчүн жаңы талап. Окуучуларга класстарды тазалоо милдети жуктуп, мектептерде акча чогултуу маселеси дагы актуалдуу бойдон калууда. Учурда Бишкек шаарындагы мектептерде мугалимдер жетишпей жатат, ал эми жаңы билим берүү моделине оттуу дайардыгы жүрүүдо.
Кыргызстанда 12-жылдык билим берүү системасына өтүү менен мектептерде окуучулардын билимдерин баалоо системасы озгорот. Бугунку кундо колдонулуп жаткан беш балдык системасы боюнча баллдык системасы менен алмаштырылат, бул болсо билимдерди объективдуу дифференциалдуу баалоого мымкунчулук алат. Мугалимдердин пикири боюнча, жаны системасы мурунку системасы менен салыштырганда гибриддужана терен классификация камсыз кылат.
12 жылдык билим берүү системасында жогорку класстагы окуучуларга кесиптик билим алуу мүмкүнчүлүгү берилет. Министр Догдуркүл Кендирбаева белгилегендей, бутуруучулук мектеп аттестатына жана кесиптик сертификатына ээ болду. Окуучулар математика, жаратылыш илимдери, гуманитардык предмет, тилдер, программалоо жана чыгармачылык боюнча терендетилген билим алуу. Дал ушул жаны программалар окуучулардын кесиптик даярдыгын жогорулатууга багытталат.
Кыргызстан 2024-жылдын жазында "Алтын Казык" программасы акыркы алкагында 12-жылдык билим берүү системасына оттуу башталат. Бул реформа балдарды эрте билим берүү менен камсыздап, ал тургай олкодогу жогорку окуу жайларына кабыл алуу процессин женилдетет. Жаңы система боюнча, мектептерде начар класстар, кесиптик билим берүү, жана функционалдуу кондумдорго басым жасайт. Реформа 5-6-жылда ишке ашырылат, жаңы мектеп курулат.
Билим берүү министрлиги ата-энергетика алты жаштагы балдарды мектепке даярдайт. Бул жылы 12 жылдык билим берүү өтүү боюнча бардык алты жаштагы балдар мектепке дайардык программалар "Наристе" менен камсыздалат. Кийинки жылы, жети жашка чыкканда, алар экинчи класска өтөт.
